Tiền đạo cánh là gì? Vai trò và nhiệm vụ của tiền đạo cánh trong chiến thuật bóng đá
Ngày đăng: 17/07/2024
Tiền đạo cánh đóng vai trò quan trọng trong các sơ đồ như 4-3-3 và 3-4-3. Họ có nhiệm vụ ghi bàn hoặc tạo cơ hội cho đồng đội. Vậy tiền đạo cánh là gì? Vị trí này đóng vai trò như thế nào trên sân?
1. Tiền đạo cánh là gì?
Tiền đạo cánh là cầu thủ chơi ở hàng tấn công và có xu hướng bám biên trong quá trình thi đấu. Họ có thể chơi ở cánh trái hoặc cánh phải và tham gia vào các tình huống tấn công của toàn đội. Tiền đạo cánh thường di chuyển rộng để tạo cơ hội cho trung phong cắm trong vòng cấm hoặc tự mình ghi bàn. Họ sở hữu tốc độ và kỹ năng rê bóng tốt để đột phá hàng phòng ngự của đối phương. Ngoài ra, tiền đạo cánh còn có kỹ thuật cá nhân để vượt qua sự truy cản từ hậu vệ.
2. Vai trò của tiền đạo cánh
Trong các trận đấu, tiền đạo cánh có nhiệm vụ vượt qua hậu vệ biên của đối thủ để mở ra cơ hội ghi bàn. Họ đóng góp vào mặt trận tấn công của toàn đội bằng cách tạo ra những quả tạt vào vòng cấm hoặc thực hiện các pha rê dắt làm rối loạn hệ thống phòng ngự của đối thủ.
Trong nhiều trường hợp, tiền đạo cánh sẽ đảm nhận nhiệm vụ ghi bàn thay cho trung phong cắm. Điều này được thể hiện rõ nhất ở bộ ba BBC của Real Madrid trong giai đoạn 2013-2018. Mặc dù xuất phát ở vị trí tiền đạo cánh trái, nhưng Ronaldo thường xuyên rê bóng cắt vào trung lộ và tung ra cú dứt điểm. Trong giai đoạn này, Ronaldo luôn có số bàn thắng và các cú sút mỗi trận vượt trội so với Benzema ở vị trí trung phong.
Ronaldo là cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong lịch sử Real Madrid
3. Những kỹ năng phải có của một tiền đạo cánh
Tiền đạo cánh là vị trí đòi hỏi cầu thủ phải sở hữu những tố chất và kỹ năng đặc thù. Sau đây là những yếu tố mà người chơi cần sở hữu để thi đấu ở vai trò này.
Tốc độ và sự nhanh nhẹn
Tốc độ là yếu tố không thể thiếu đối với một cầu thủ chạy cánh. Điều này giúp họ thoát khỏi sự đeo bám của hậu vệ đối phương, từ đó mở ra cơ hội tấn công cho toàn đội. Tốc độ của tiền đạo cánh là yếu tố quan trọng trong các pha leo biên, giúp họ tiếp cận khung thành một cách nhanh nhất. Ngoài ra, sự nhanh nhẹn còn giúp tiền đạo cánh luôn xử lý bóng nhanh hơn đối phương một nhịp để thực hiện các pha qua người lắt léo.
Kỹ thuật kiểm soát bóng
Tiền đạo cánh thường xuyên phải đối mặt với hậu vệ đối phương trong hầu hết các tình huống. Do đó, họ cần có kỹ năng giữ bóng tốt để kiểm soát trái bóng. Kỹ năng này hỗ trợ tiền đạo cánh rê bóng qua đối phương một cách hiệu quả, từ đó mở ra tình huống tấn công cho cả đội. Khả năng giữ bóng của tiền đạo là yếu tố tiên quyết với những huấn luyện viên thích triển khai lối đá kiểm soát như Pep Guardiola.
Khả năng chuyền bóng và tạt bóng
Tiền đạo cánh có nhiệm vụ tham gia vào các tình huống tấn công của đội. Do đó, họ cần có khả năng chuyền ngắn và chuyền dài tốt để phối hợp cùng đồng đội. Trong các chiến thuật yêu cầu hậu vệ biên dâng cao, các pha ban bật nhanh giữa tiền đạo cánh và hậu vệ biên luôn là phương án hiệu quả trong việc tiếp cận khung thành. Ngoài ra, tiền đạo cánh còn phải sở hữu khả năng tạt bóng tốt để đưa bóng vào khu vực cấm địa, tạo cơ hội cho tiền đạo ghi bàn.
Luis Figo là một trong những tiền đạo có kỹ năng tạt bóng hay nhất thế giới
Kỹ năng dứt điểm
Dứt điểm là kỹ năng quan trọng hàng đầu của một cầu thủ tấn công. Do vị trí thi đấu ở sát đường biên, tiền đạo cánh cần phải sở hữu khả năng dứt điểm đa dạng, từ sút xa cho đến sút kỹ thuật để mang về bàn thắng. Thông thường, các tiền đạo cánh thường tận dụng tốc độ và kỹ thuật cá nhân để dắt bóng từ biên vào trung lộ rồi tung ra những cú cứa lòng hoặc sút má ngoài. Bên cạnh đó, tiền đạo cánh cũng cần kỹ năng đánh đầu tốt để xử lý những quả tạt bổng từ đồng đội.
Nhãn quan chiến thuật
Sở hữu nhãn quan tốt giúp tiền đạo cánh nắm bắt và hiểu rõ ý đồ chiến thuật của huấn luyện viên, từ đó giúp họ biết cách di chuyển và phối hợp ăn ý với đồng đội. Ngoài ra, nhãn quan chiến thuật còn giúp tiền đạo cánh có cảm quan không gian tốt, từ đó định hình được kết cấu của hàng phòng ngự đối phương để đưa ra phương án tấn công hiệu quả.
Khả năng tạo đột biến
Tính đột biến trong lối chơi là yếu tố quan trọng với những tiền đạo cánh hàng đầu. Một tiền đạo cánh sở hữu lối chơi sáng tạo và đột biến cao luôn là nỗi ám ảnh với mọi hậu vệ theo kèm. Trong những trận đấu mà đối thủ phòng ngự chặt chẽ, các pha rê bóng hoặc xử lý sáng tạo của họ có thể xé toang hàng phòng ngự đối thủ, từ đó giúp toàn đội khai thông thế bế tắc và mở ra cơ hội giành chiến thắng.
Thể lực
Bên cạnh vai trò tấn công, một số huấn luyện viên thường yêu cầu tiền đạo cánh lùi sâu để nhận bóng hoặc hỗ trợ phòng thủ. Do đó, thể lực cũng là yếu tố quan trọng giúp tiền đạo cánh có thể lên công về thủ nhịp nhàng. Ngoài ra, nguồn thể lực dồi dào còn giúp tiền đạo thi đấu năng nổ hơn và duy trì được cảm giác bóng ở thời điểm cuối trận.
4. Nhiệm vụ của tiền đạo cánh trong các sơ đồ 3 tiền đạo
Trong các sơ đồ như 4-3-3 và 3-4-3, các huấn luyện viên sẽ bố trí hai tiền đạo cánh thi đấu dọc 2 đường biên. Họ có nhiệm vụ phối hợp cùng tiền đạo trung tâm để mang về bàn thắng. Nếu không có tiền đạo cánh chất lượng, đội bóng sẽ rất khó để triển khai tấn công và gây áp lực lên hàng thủ đối phương. Tại Euro 2024, đội tuyển Anh đã gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai lối chơi do sự thiếu vắng của những cầu thủ chạy cánh thực thụ. Việc loại bỏ những cầu thủ có khả năng đột phá ở hai biên như Jack Grealish đã khiến tuyển Anh tấn công bế tắc và thi đấu rời rạc. Khi vòng bảng kết thúc, đoàn quân của HLV Southgate chỉ ghi được 2 bàn thắng trước các đối thủ bị đánh giá thấp hơn là Serbia, Đan Mạch và Slovenia.
Đối với chiến thuật 3-4-3, các tiền đạo cánh còn có nhiệm vụ hỗ trợ phòng ngự khi cần thiết. Lý do là bởi sơ đồ này luôn có khoảng trống rất lớn ở vị trí của hai tiền vệ cánh. Khi một trong hai tiền vệ cánh tham gia tấn công, đối thủ thường sử dụng những đường chuyền vượt tuyến cho các cầu thủ phía trên khoét cánh. Minh chứng rõ nhất cho điều này là Chelsea tại Premier League 2016-2017. Khi đang thi đấu thăng hoa với sơ đồ 3-4-3, câu lạc bộ này đã bất ngờ phải nhận thất bại trước Tottenham bởi các bàn thua từ những tình huống chuyền xuyên tuyến ra biên của Eriksen.
5. Những tiền đạo cánh xuất sắc nhất lịch sử bóng đá
Người hâm mộ từng được chứng kiến nhiều tiền đạo cánh có ảnh hưởng lớn đến lối chơi của toàn đội. Họ thường ghi được nhiều bàn thắng và sở hữu kỹ năng rê bóng thượng thừa. Sau đây là một số tiền đạo cánh được đánh giá là hay nhất lịch sử.
Cristiano Ronaldo
Cristiano Ronaldo được xem là một trong những cầu thủ tấn công toàn diện nhất lịch sử bóng đá. Khi còn thi đấu trong màu áo Real Madrid, anh thường xuyên thể hiện khả năng ghi bàn cực kỳ đa dạng từ sút xa, đá phạt, không chiến cho đến khả năng chọn vị trí nhạy bén trong vòng cấm. Hiện tại, Ronaldo đang nắm giữ kỷ lục là cầu thủ ghi bàn nhiều nhất ở các giải đấu như UEFA Champions Leagues hay UEFA Euro. Đây đều là những giải đấu danh giá nhất cấp câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia tại lục địa già.
Arjen Robben
Trong giai đoạn đỉnh cao, Arjen Robben luôn được đánh giá là chân chạy cánh hàng đầu thế giới. Với cái chân trái ma thuật, anh thường xuyên thực hiện các pha ngoặt bóng từ biên rồi tung ra cú cứa lòng hiểm hóc vào góc xa khiến thủ môn không có nhiều cơ hội cản phá. Thậm chí, Robben còn có khả năng rê bóng thành thục đến mức hậu vệ đối phương có phán đoán trước tình huống cũng không thể ngăn cản. Trong suốt sự nghiệp thi đấu, anh đã giành được mọi danh hiệu tập thể cấp câu lạc bộ như La Liga, Premier League và đặc biệt là cú ăn ba lịch sử cùng Bayern Munich năm 2013.
Neymar
Siêu sao người Brazil được xem là cầu thủ có kỹ thuật cá nhân hàng đầu thế giới ở thời điểm hiện tại. Mặc dù thường xuyên dính chấn thương, anh vẫn là ngòi nổ quan trọng của đội bóng mỗi khi xuất hiện ở hành lang trái. Trong giai đoạn còn thi đấu tại Barcelona, Neymar luôn được đánh giá là ứng cử viên hàng đầu cho danh hiệu Quả bóng vàng sau thời kỳ của Messi và Ronaldo. Trong suốt sự nghiệp, Neymar đã giành được hàng loạt danh hiệu cao quý cấp câu lạc bộ trong màu áo Barca và PSG.
