Xabi Alonso là ai? Tổng quan sự nghiệp, chiến thuật của HLV Alonso

Xabi Alonso, cựu tiền vệ lừng danh của bóng đá thế giới, đã nhanh chóng khẳng định mình là một trong những huấn luyện viên trẻ triển vọng nhất trong làng bóng đá. Với triết lý chơi bóng tấn công và khả năng đọc trận đấu xuất sắc, Alonso đã tạo ra một đội bóng hấp dẫn, nổi bật với lối chơi mạch lạc và sự linh hoạt chiến thuật. Cùng Chảo Lửa TV tìm hiểu sự nghiệp, chiến thuật đặc điểm nổi bật của vị huấn luyện viên trẻ tuổi này.

1.  Xabi Alonso là ai?

Xabi Alonso là một cựu cầu thủ và hiện tại là huấn luyện viên bóng đá người Tây Ban Nha, sinh ngày 25/11/1981 tại Tolosa. Ông bắt đầu sự nghiệp chuyên nghiệp tại Real Sociedad trước khi chuyển đến Liverpool, nơi giành được UEFA Champions League vào năm 2005. Tiếp đó, Alonso khoác áo Real Madrid, giành nhiều danh hiệu lớn, bao gồm La Liga và Champions League, trước khi kết thúc sự nghiệp tại Bayern Munich. 

Sau khi giải nghệ, ông bắt đầu sự nghiệp huấn luyện, từng dẫn dắt đội trẻ của Real Madrid và nổi tiếng nhờ thành tích bất bại khi lên ngôi vô địch Bundesliga cùng với Bayer Leverkusen. Alonso nổi bật với triết lý chơi bóng tấn công và khả năng đọc trận đấu xuất sắc, điều này đã giúp ông khẳng định tài năng trong vai trò huấn luyện viên.

Danh hiệu Bundesliga là bước khởi đầu cho Xabi Alonso trên cương vị HLV

2. Sự nghiệp cầu thủ của Xabi Alonso

Real Sociedad (2000-2004)

Alonso ra mắt đội một của Real Sociedad vào tháng 8/2000 trong trận đấu tại La Liga. Ông chơi chủ yếu ở vị trí tiền vệ trung tâm, nổi bật với khả năng chuyền bóng và đọc trận đấu.

Trong mùa giải 2002-03, Alonso cùng Real Sociedad giành vị trí thứ hai tại La Liga, chỉ kém Real Madrid. Đây là thành tích cao nhất của câu lạc bộ trong nhiều năm và đánh dấu thời kỳ thăng hoa của đội bóng. Sau bốn mùa giải thành công tại Real Sociedad, Alonso đã thu hút sự chú ý của nhiều câu lạc bộ lớn và cuối cùng chuyển đến Liverpool vào năm 2004.

Liverpool (2004-2009)

Alonso gia nhập Liverpool vào tháng 8/2004 với mức phí chuyển nhượng khoảng 10 triệu bảng từ Real Sociedad. Xabi Alonso nổi bật với khả năng chuyền bóng chính xác, khả năng kiểm soát trận đấu và tầm nhìn chiến thuật. Ông thường chơi ở vị trí tiền vệ trung tâm, điều phối lối chơi và tạo ra cơ hội cho các đồng đội.

Alonso đóng vai trò quan trọng trong hành trình của Liverpool đến chức vô địch UEFA Champions League. Trong trận chung kết với AC Milan, ông ghi bàn gỡ hòa 3-3 sau khi Liverpool bị dẫn trước 3-0. Đội bóng sau đó đã giành chiến thắng trong loạt đá luân lưu. Alonso đã ghi nhiều bàn thắng quan trọng và thực hiện nhiều pha kiến tạo. Ông được biết đến với những cú sút xa đẹp mắt và khả năng thực hiện các đường chuyền quyết định. 

Sau 5 mùa giải thành công, Xabi Alonso đã chuyển đến Real Madrid vào mùa hè năm 2009 với mức phí chuyển nhượng khoảng 30 triệu bảng.

Xabi Alonso nâng cup C1 cùng với Liverpool

 Real Madrid (2009-2014)

Alonso gia nhập Real Madrid vào tháng 8 năm 2009 với mức phí chuyển nhượng khoảng 30 triệu euro từ Liverpool. Ông nhanh chóng trở thành một trong những cầu thủ chủ chốt của đội bóng.

Alonso góp mặt trong đội hình giành chức vô địch La Liga mùa giải 2011-2012, với số điểm kỷ lục 100 điểm. Ông đóng vai trò quan trọng trong hành trình giành danh hiệu Champions League (2013-14) và các danh hiệu khác như Copa del Rey (2010-11), Supercopa de España (2012) và UEFA Super Cup (2014).

Vào tháng 9/2014, Alonso quyết định rời Real Madrid và gia nhập Bayern Munich, bắt đầu một chương mới trong sự nghiệp của mình.

 Bayern Munich (2014-2017)

Xabi Alonso gia nhập Bayern Munich vào tháng 8/2014 từ Real Madrid, với mức phí chuyển nhượng khoảng 8 triệu euro. Đây là một động thái bất ngờ, nhưng ông nhanh chóng hòa nhập và trở thành một trong những trụ cột của đội bóng dưới sự dẫn dắt của HLV Pep Guardiola.

Trong ba mùa giải thi đấu cho Bayern, Alonso giúp đội bóng giành ba chức vô địch Bundesliga liên tiếp (2014-15, 2015-16, 2016-17). Ông cùng Bayern giành hai chức vô địch Cúp Quốc gia Đức (DFB-Pokal) vào các mùa giải 2015-16 và 2016-17.

Vào tháng 3 năm 2017, Xabi Alonso thông báo sẽ giải nghệ vào cuối mùa giải 2016-17. Ông kết thúc sự nghiệp thi đấu của mình với nhiều danh hiệu và được nhớ đến như một trong những tiền vệ xuất sắc nhất của thế giới.

Tuyển quốc gia Tây Ban Nha

Alonso ra mắt đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha vào ngày 30/4/2003 trong trận đấu giao hữu với Ecuador. Ngay từ đầu, ông đã thể hiện được tài năng và sự ổn định trong lối chơi của mình.

Alonso là thành viên quan trọng trong đội hình Tây Ban Nha giành chức vô địch Euro 2008. Mặc dù không phải là cầu thủ đá chính thường xuyên trong giải đấu, nhưng ông đã đóng góp quan trọng khi được tung vào sân, giúp Tây Ban Nha giành chức vô địch Euro đầu tiên sau 44 năm. Xabi Alonso là cầu thủ chủ chốt trong hành trình giành chức vô địch World Cup 2010 của Tây Ban Nha. Alonso thi đấu trọn vẹn trong trận chung kết với Hà Lan, giúp Tây Ban Nha giành chiến thắng 1-0 để lần đầu tiên lên ngôi vô địch thế giới.

Ở Euro 2012, Alonso tiếp tục đóng vai trò quan trọng và thậm chí còn có một giải đấu xuất sắc hơn. Ông ghi hai bàn trong trận tứ kết với Pháp, giúp Tây Ban Nha tiến vào bán kết. Tây Ban Nha sau đó giành chiến thắng trong trận chung kết trước Ý với tỉ số 4-0, bảo vệ thành công ngôi vô địch châu Âu.

Đỉnh cao trong sự nghiệp cua Xabi Alonso khi còn thi đấu là lên đỉnh thế giới cùng với tuyển Tây Ban Nha

3. Sự nghiệp huấn luyện viên của Alonso

 Khởi đầu tại Real Madrid Castilla (2018-2019)

Alonso bắt đầu sự nghiệp huấn luyện viên của mình tại Real Madrid Castilla, đội dự bị của Real Madrid. Đây là nơi ông từng chơi và hiểu rõ môi trường đào tạo cầu thủ trẻ. Alonso tập trung vào việc phát triển kỹ năng và tư duy chiến thuật cho thế hệ tương lai của Real Madrid. Dưới sự dẫn dắt của ông, đội bóng đã thể hiện lối chơi sáng tạo và có sự cải thiện đáng kể trong phong độ.

Dẫn dắt Real Sociedad B (2019-2022)

Năm 2019, Xabi Alonso trở về câu lạc bộ khởi nghiệp của mình, Real Sociedad, để dẫn dắt đội B (Real Sociedad B). Đây là bước đi quan trọng trong sự nghiệp huấn luyện của ông, khi ông có cơ hội làm việc trong một môi trường có yêu cầu cao hơn.

Dưới sự dẫn dắt của Alonso, Real Sociedad B đã thăng hạng lên Segunda División (hạng 2 Tây Ban Nha) vào mùa giải 2020-2021. Đây là lần đầu tiên sau hơn 60 năm, đội bóng này mới giành quyền tham dự giải đấu hạng 2.

Bayer 04 Leverkusen (2022-nay)

Tháng 10/2022, Xabi Alonso được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của Bayer 04 Leverkusen tại Bundesliga. Khi Alonso đến, Leverkusen đang gặp khó khăn trong mùa giải 2022-23. Tuy nhiên, dưới sự dẫn dắt của ông, đội bóng đã nhanh chóng cải thiện phong độ, với lối chơi tấn công đa dạng và kỷ luật phòng ngự cao. Bayer Leverkusen đạt được thành tích ấn tượng, từ vị trí nguy hiểm trên bảng xếp hạng đã vươn lên giành suất tham dự UEFA Europa League  khi đứng thứ 6 trên bảng xếp hạng.

Đỉnh cao là mùa giải 2023-24, Alonso biến Bayer Leverkusen thành đoàn quân bất khả chiến bại khi trở thành đội đầu tiên vô địch Bundesliga mà không để thua 1 trận đấu nào, ông còn giúp cho đội bóng vô địch cup quốc gia Đức và lọt vào trận chung kết Europa League.

Alonso đã cho thấy tài năng lãnh đạo và khả năng áp dụng kiến thức chiến thuật sâu rộng của mình. Sự nghiệp huấn luyện viên của ông đang ngày càng thăng hoa, và ông được kỳ vọng sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành công trong tương lai.

Alonso cùng Leverkusen ăn mừng cú đúp danh hiệu quốc nội

4. Chiến thuật của Xabi Alonso

Hệ thống linh hoạt

Dưới thời Gerardo Seoane, Bayer Leverkusen thường chơi với sơ đồ 4-4-2, đôi khi biến đổi thành 4-2-3-1 hoặc 4-4-1-1. Trong hiệp hai của một số trận đấu, họ cũng sử dụng sơ đồ 3-5-2, và điều này đóng vai trò quan trọng trong việc đặt nền móng cho Leverkusen của Xabi Alonso.

Alonso sử dụng sơ đồ này như hệ thống chính của mình, đôi khi điều chỉnh thành 3-4-3, với đội bóng chuyển sang 5-4-1 hoặc 5-2-3 khi không có bóng. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất không phải là sự thay đổi sơ đồ, mà là cách các cầu thủ hiểu và thực hiện hệ thống này. Cách mà 5 hậu vệ vận hành phụ thuộc vào mục tiêu của đội khi có bóng và cách họ pressing tại mỗi thời điểm cụ thể. Điều nhất quán là Leverkusen của Alonso có cách tiếp cận táo bạo ở cả hai pha của trận đấu, ý định của họ là chơi bóng ở phần sân đối phương càng lâu càng tốt.

Alonso không phụ thuộc vào 1 sơ đồ cụ thể, ông sẽ linh hoạt tùy vào thế trận

Một điểm yếu trong cách tiếp cận phòng ngự của họ là việc sử dụng phương pháp phòng ngự kết hợp. Theo đó, các cầu thủ chịu trách nhiệm theo kèm một đối thủ khi họ vào khu vực của mình và bám sát cho đến khi tình huống kết thúc. Điều này đã dẫn đến việc để lộ không gian phía sau hàng tiền vệ của Leverkusen, tạo ra những khoảng trống nguy hiểm cho đối thủ khai thác.

Sơ đồ 5-2-3 hoặc 5-4-1 đã giúp cải thiện vấn đề phòng ngự này, với sự cân bằng tốt hơn ở hai cánh. Nếu Alonso có những cầu thủ mạnh về phòng ngự ở một cánh, ông sẽ chọn lối chơi tấn công hơn ở cánh còn lại, điều này giúp đội bóng hiếm khi bị mắc lỗi khi có quá nhiều cầu thủ ở vị trí không thuận lợi. Ông cũng chọn những cầu thủ có khả năng nhận thức chiến thuật tốt và biết khi nào cần di chuyển vào trung lộ để củng cố khu vực này, thay vì để đội bóng bị lộ khoảng trống ở trung tâm.

Ảnh hưởng của hàng tiền vệ

Tác động của Xabi Alonso tại Bayer Leverkusen có thể được hiểu rõ nhất qua hàng tiền vệ trung tâm, nơi Kerem Demirbay, Robert Andrich và Exequiel Palacios thường xuyên được sử dụng. Trước khi Alonso đến, việc sử dụng ba cầu thủ này dưới thời Gerardo Seoane đã mang lại kết quả không ổn định, khi Seoane gặp khó khăn trong việc tìm ra một cặp đôi tiền vệ trụ phù hợp trong hệ thống hai tiền vệ trung tâm.

Kể từ khi Alonso đến, việc sử dụng một tiền vệ trung tâm có thiên hướng tấn công như Palacios hoặc Demirbay để chơi cùng Andrich đã trở thành một nét đặc trưng. Cấu trúc ở khu vực trung tuyến có thể là hai tiền vệ phòng ngự và một số 10, hoặc một tiền vệ trụ đơn độc với hai tiền vệ số 8. Đôi khi, Alonso cũng sử dụng hệ thống với hai tiền vệ trung tâm, chẳng hạn như trong sơ đồ 3-4-3. Tuy nhiên, dù là trong sơ đồ nào, hai trong ba tiền vệ trung tâm ưa thích của ông luôn được sử dụng.

Các tiền vệ trung tâm đóng vai trò quan trọng trong cách vận hành của Alonso

Tổ chức pressing

Dưới thời Xabi Alonso, Bayer Leverkusen đã chuyển từ một đội bóng thường lui về giữa sân khi không có bóng, với các cầu thủ lùi sâu để làm chậm đối phương, sang một đội bóng áp sát đối thủ ngay từ đầu trong lúc triển khai tấn công.

Họ thực hiện điều này bằng cách đẩy ba cầu thủ lên cao ở rìa vòng cấm của đối thủ. Các cầu thủ chạy cánh dâng cao để áp sát các hậu vệ cánh hoặc cầu thủ chạy cánh của đối phương, trong khi hai tiền vệ trung tâm còn lại sẵn sàng di chuyển để hỗ trợ việc pressing ở bất kỳ bên nào mà đối phương đang triển khai bóng. Ba trung vệ chơi quyết liệt, luôn sẵn sàng băng ra và tranh chấp các đường bóng trực tiếp vào hàng tiền vệ.

Nếu không giành được bóng, Leverkusen sẽ cố gắng khóa chặt lối chơi của đối thủ ở khu vực đường biên, với các cầu thủ chạy cánh tích cực áp sát và tiền đạo làm hết sức để ngăn chặn đối phương chuyền bóng sang phía đối diện. Khi đội bóng của Alonso giành lại được bóng, điều này có nghĩa là họ đang ở gần khung thành hơn và có cơ hội tốt hơn để ghi bàn sau khi cướp lại bóng.

Nhìn chung, Leverkusen đã trở thành một đội bóng mạnh hơn ở cả hai đầu sân khi Alonso dẫn dắt. Họ không chỉ cải thiện khả năng phòng ngự mà còn tăng cường khả năng tấn công, tạo ra nhiều cơ hội nguy hiểm hơn từ việc pressing cao và thu hồi bóng nhanh chóng.

Alonso sẽ chọn cách pressing ngay từ phần sân đối phương để đoạt lại bóng

5. Xabi Alonso có đặc điểm gì nổi bật

Sự linh hoạt trong chiến thuật

Alonso không gò bó đội bóng của mình vào một sơ đồ chiến thuật cố định mà sẵn sàng thay đổi tùy thuộc vào đối thủ và diễn biến trận đấu. Chẳng hạn, ông có thể sử dụng sơ đồ 3-4-3, 3-5-2, hoặc 4-2-3-1, tùy theo yêu cầu chiến thuật và những cầu thủ có sẵn. Khả năng thay đổi linh hoạt này giúp đội bóng của Alonso luôn giữ được sự bất ngờ và khó lường đối với đối thủ.

Alonso thường xuyên nghiên cứu đối thủ kỹ lưỡng và điều chỉnh chiến thuật để khai thác điểm yếu hoặc khắc chế điểm mạnh của họ. Nếu đối thủ có xu hướng chơi phòng ngự chặt chẽ, Alonso có thể chỉ đạo đội bóng tấn công với tốc độ cao và áp sát mạnh mẽ để gây sức ép. Ngược lại, nếu đối thủ chơi tấn công mạnh, ông có thể điều chỉnh để đội bóng của mình chơi phản công nhanh, sử dụng sơ đồ với hàng phòng ngự đông đảo hơn.

Hiểu biết sâu sắc về bóng đá

Trong sự nghiệp cầu thủ của mình, Alonso đã được làm việc dưới sự dẫn dắt của nhiều huấn luyện viên xuất sắc như Rafael Benítez, José Mourinho, Carlo Ancelotti, và Pep Guardiola. Mỗi huấn luyện viên này có những triết lý và phương pháp huấn luyện riêng, giúp Alonso tích lũy được kiến thức và kinh nghiệm về nhiều hệ thống chiến thuật khác nhau, từ lối chơi kiểm soát bóng của Guardiola đến sự kỷ luật phòng ngự của Mourinho.

Là một trong những tiền vệ trung tâm xuất sắc nhất thế giới trong thời kỳ đỉnh cao của mình, Alonso không chỉ có khả năng chuyền bóng chính xác mà còn nổi bật ở khả năng điều tiết trận đấu, phòng ngự, và ghi bàn từ xa. Những kỹ năng và hiểu biết này đã trở thành tài sản quý giá khi ông chuyển sang vai trò huấn luyện viên, đặc biệt là trong việc huấn luyện và phát triển các tiền vệ trung tâm.

Alonso đã thi đấu trong nhiều trận đấu quan trọng và căng thẳng nhất, bao gồm các trận chung kết Champions League, trận đấu kinh điển El Clásico giữa Real Madrid và Barcelona, cũng như các trận đấu lớn tại các giải đấu quốc tế. Kinh nghiệm này giúp ông hiểu rõ áp lực của các trận đấu lớn và cách chuẩn bị tinh thần cũng như chiến thuật để đối mặt với những thử thách khó khăn nhất.

Phong cách chơi bóng kiểm soát và sáng tạo

Alonso luôn đề cao việc kiểm soát bóng, giúp đội bóng duy trì quyền kiểm soát trận đấu. Ông yêu cầu các cầu thủ phải có kỹ thuật chuyền bóng chính xác, khả năng giữ bóng và di chuyển linh hoạt để tạo ra các tình huống tấn công hiệu quả. Việc kiểm soát bóng không chỉ giúp đội bóng của ông xây dựng lối chơi mà còn ngăn chặn đối thủ tạo ra cơ hội nguy hiểm.

Trong triết lý của Alonso, việc xây dựng lối chơi bắt đầu từ hàng thủ. Ông thường sử dụng sơ đồ với ba trung vệ và hai tiền vệ phòng ngự, cho phép đội bóng có đủ sự ổn định khi triển khai tấn công. Các trung vệ không chỉ có nhiệm vụ phòng ngự mà còn tham gia vào quá trình phát động tấn công, tạo điều kiện cho việc chuyển bóng lên phía trên một cách mượt mà.

Alonso khuyến khích các cầu thủ di chuyển linh hoạt để tạo ra khoảng trống cho nhau. Những cầu thủ chạy cánh thường dâng cao và kéo giãn hàng phòng ngự đối phương, trong khi các tiền vệ trung tâm di chuyển vào các khoảng trống để nhận bóng. Điều này tạo ra nhiều lựa chọn chuyền bóng và giúp đội bóng duy trì nhịp độ kiểm soát trận đấu.

Điều này không chỉ mang lại thành công trên sân cỏ mà còn thu hút sự chú ý của người hâm mộ, tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự nghiệp huấn luyện viên của ông.

6. Thành tích và danh hiệu đạt được

6.1 Khi còn là cầu thủ

Liverpool

FA Cup: 2005–06.

FA Community Shield: 2006.

UEFA Champions League: 2004–05.

UEFA Super Cup: 2005.

FIFA Club World Championship: 2005.

Real Madrid

La Liga: 2011–12.

Copa del Rey: 2010–11, 2013–14.

Supercopa de España: 2012.

UEFA Champions League: 2013–14.

Bayern Munich

Bundesliga: 2014–15, 2015–16, 2016–17.

DFB-Pokal: 2015–16.

DFL-Supercup: 2016.

Đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha

FIFA World Cup: 2010.

UEFA European Championship: 2008, 2012.

6.2 Khi làm huấn luyện viên

Bayer Leverkusen

Bundesliga: 2023–24.

DFB-Pokal: 2023–24.

Danh hiệu cá nhân

HLV xuất sắc nhất năm của Globe Soccer Best: 2024.

HLV Bundesliga xuất sắc nhất mùa giải: 2023–24.

HLV người Đức xuất sắc nhất năm: 2024.

Trên đây là những thông tin về huấn luyện viên Xabi Alonso, qua bài viết Chảo Lửa TV, website trực tiếp bóng đá hàng đầu tại Việt Nam hy vọng các bạn có thể hiểu thêm về sự nghiệp của huấn luyện viên này.